صفحه 329
مسئله 2159- اگر حيوان حلال گوشتى را ذبح
شرعى كنند، خوردن گوشت آن حلال است، خواه اهلى باشد مانند گاو و گوسفند يا وحشى
باشد مانند آهو و بز كوهى، همچنين اگر حيوان حلال گوشتى را كه وحشى است شكار كنند،
حلال است.
مسئله 2160- از حيوانات دريايى فقط ميگو و
ماهى فلسدار حلال است و ساير حيوانات آبى از قبيل نهنگ و خرچنگ و قورباغه و امثال
اينها حرام مىباشد.
مسئله 2161- گوشت شتر، گاو، گوسفند، آهو،
گوزن، گاو وحشى، قوچ، بز كوهى و گوره خر حلال است، و همچنين گوشت پرندگانى مانند
انواع كبوتر، كبك، تيهوج، قطا، مرغ خانگى، انواع گنجشك و امثال اينها حلال است،
گوشت پرستو حلال، ولى كشتن آن مكروه است، چنان‌که خوردن گوشت اسب، قاطر، الاغ و
هدهد كراهت دارد.
مسئله 2162- حيواناتى كه نيش و چنگال دارند
مانند شير، پلنگ، گرگ، روباه و گربه و همچنين حيواناتى نظير فيل، خرس، بوزينه و
خرگوش كه مسخ‌شده نام دارند و همچنين حشرات و خزندگان مانند موش، مار، سوسمار،
عقرب، سوسك، مگس و كرم و همچنين پرندگانى كه چنگال دارند مانند باز، عقاب و كلاغ،
حرام گوشت مىباشند.
مسئله 2163- معمولًا پرندگان حلال گوشت از
حرام گوشت به دو راه شناخته مىشوند:
اوّل: هنگام پرواز، بال زدن آنها بيشتر باشد
از نگه داشتن بال، پس پرندهاى كه بال زدنش بيشتر باشد حلال است و پرندهاى كه
بيشتر بال را نگه مىدارد حرام است.
دوّم: پرندهاى كه سنگدان يا چينهدان يا
انگشت جدايى مانند شَست انسان دارد حلال و پرندهاى كه اينها را ندارد حرام است.
مسئله 2164- تخم و شير از حيوان حلال گوشت
حلال است و از حيوان حرام گوشت حرام است، و تخم ماهى كه به آن خاويار
مىگويند اگر از ماهى فلسدار باشد حلال است.
مسئله 2165- اگر شك داشته باشيم حيوانى حلال
گوشت است يا حرام گوشت، خوردن گوشت و شير و تخم آن حلال است.
صفحه 330
مسئله 2166- هر حيوان حرام گوشت چه اهلى باشد مثل گربه و چه وحشى باشد
مانند شير، پلنگ و عقاب، اگر ذبح يا شكار شود، گوشت و پوست آن پاك است، گرچه خوردن
آن حرام است؛ مگر سگ و خوك كه نجس العين هستند و با ذبح يا شكار پاك نمىشوند.
مسئله 2167- حيوان‌هايى كه خون جهنده دارند
(يعنى حيوان‌هايى كه اگر رگ آنها را ببرند خون از آن جستن مىكند) خواه حلال گوشت
باشند يا حرام گوشت، اگر به خودى خود بميرند، نجسند، ولى حيوان‌هايى
كه خون جهنده ندارند مثل مار و ماهى، اگر به خودى خود بميرند پاك هستند، گرچه
خوردن آنها حرام است.
مسئله 2168- حيوان حلال گوشت وحشى در صورتى
با شكار كردن پاك و حلال مىشود كه بتواند فرار كند يا پرواز نمايد، بنابراين بچّه
آهو كه نمىتواند فرار كند و بچّه كبك كه نمىتواند پرواز نمايد، با شكار كردن پاك
و حلال نمىشود.
مسئله 2169- اگر از شكم حيوان زنده، بچّۀ
مردهاى بيرون آيد يا آن را بيرون آورند، خوردن گوشت آن حرام است.
مسئله 2170- اگر چيزى را كه روح دارد از
حيوان زنده جدا نمايند، مثلاً دنبه يا مقدارى گوشت از گوسفند زنده ببرند، نجس و
حرام مىباشد.
اجزاء حرام حيوانات حلال گوشت
مسئله 2171- پانزده چيز از حيوانات حلال گوشت
حرام است:
1. خون.
2. فضله.
3. نرى.
4. فرج.
5. بچّه‌دان و جفت.
6. غدد كه آن را دشول مىگويند.
7. تخم كه آن را دنبلان مىگويند.
8. چيزى كه در مغز كلّه است و به شكل نخود
مىباشد.
9- مغز حرام كه در ميان تيرۀ پشت است.
صفحه 331
10. پيى كه در دو طرف تيرۀ پشت است.
11. زهرهدان.
12- سپرز (طحال).
13. بول دان (مثانه).
14. حدقۀ چشم.
15. چيزى كه در ميان سُم است و به آن ذات
الاشاجع مىگويند.
مسئله 2172- خوردن چيزهاى نجس و همچنين خوردن
چيزهاى خبيث كه طبيعت انسان از آن متنفّر است، گرچه پاك باشد نظير آب دماغ و
همچنين چيزى كه ضرر دارد و داعى عقلائى بر آن نيست مثل خاك و گِل و مواد مخدّر،
حرام است، ولى خوردن كمى از تربت حضرت سيّدالشّهدا«سلام‌الله‌علیه»
براى شفا اشكال ندارد، بلكه مستحب است.
مسئله 2173- خوردن يا استعمال انواع موادّ
مخدّر مانند ترياك، هروئين، حشيش و نظاير آن و همچنين استفاده از قرص‌هاى مخدّر و
روانگردان و نظاير آن، كه انسان را از حالت عادى خارج مىكند، حرام است.
مسئله 2174- استعمال دخانيات نظير سيگار،
قليان و پيپ، مخصوصاً براى جوانان، سزاوار نيست و اميد است اين عيب به طور كلّى از
دامن مسلمانان زدوده شود.
مسئله 2175- اگر با حيوانى نزديكى كنند، همه
چيز آن نظير سگ و خوك نجس است، و اگر از حيوان‌هايى باشد كه از گوشت و شير آنها استفاده
مىشود نظير گاو و گوسفند، بايد آن حيوان را ذبح كنند و لاشۀ آن را بسوزانند، و
اگر از حيوان‌هايى باشد كه از آن استفادۀ سوارى مىكنند مثل اسب و الاغ، بايد از
آن شهر بيرون برده شود، و در هر دو صورت بايد خسارت آن را كسى كه با آن نزديكى
كرده بپردازد.
مسئله 2176- حيوانى كه خوراك آن بر حسب عادت
منحصر به مدفوع انسان شده است، همه چيز آن نجس است و در صورتى كه آن را استبراء
كنند، يعنى تا مدّتى آن را از خوردن نجاست باز دارند به نحوى كه ديگر نگويند
نجاستخوار است، پاك مىشود.
مسئله 2177- آشاميدن شراب حرام و در بعضى از اخبار بزرگترين گناه شمرده شده است و اگر كسى آن را حلال بداند، در
صورتى كه متوجّه باشد كه لازمۀ حلال دانستن آن تكذيب خدا و
صفحه 332
پيغمبر مىباشد، كافر است. از حضرت امام جعفر
صادق«سلام‌الله‌علیه» روايت شده است كه فرمودند: شراب ريشۀ بدي‌ها و منشأ گناهان
است و كسى كه شراب بخورد خدا و فرشتگان و پيغمبران و مؤمنين او را لعنت مىكنند و
تا چهل روز نماز او قبول نمىشود و روز قيامت روى او سياه است و زبان او از دهانش
بيرون مىآيد و آب دهان او به سينهاش مىريزد و فرياد تشنگى او بلند است.
مسئله 2178- منظور از شراب، هر مايع مستكنندهاى
است نظير عرق و آبجو و مانند اينها و نوشيدن آن حتّى يك قطره و كمتر از آن نيز
حرام است.
مسئله 2179- سر سفرهاى كه در آن شراب
مىخورند، اگر انسان يكى از آنان حساب شود، نبايد بنشيند و از چيز خوردن از آن
سفره هم بايد اجتناب كرد، هرچند غذاى حلالى باشد.
مسئله 2180- اگر كسى بداند مسلمانى حوائج
ضرورى دارد، مثل اينكه خود او يا زن و بچّۀ او گرسنه يا تشنهاند يا بىلباس يا
بىمسكن هستند و بتواند حوائج ضرورى او را برآورد، رفع آن حوائج بر هر كسى كه
بداند واجب است.